Duurzame verslaglegging: 3 tips van docent Jirina van Daal
Jirina van Daal is sinds 2023 docent voor de eendaagse cursus Externe duurzaamheidsverslaglegging. Een onderwerp dat steeds belangrijker wordt voor bedrijven. Vanaf 2025 is een duurzaamheidsrapportage zelfs verplicht voor alle grote bedrijven. Deel het werk op in kleine stappen, wees niet bang en automatiseer zoveel mogelijk, vertelt Van Daal.
Van Daal heeft veel expertise op het gebied van accountancy, duurzaamheidsrapportages en doceren. Met een rugzak vol ervaring als registeraccountant, maakte ze enkele jaren geleden in de auditpraktijk van Flynth adviseurs en accountants de stap naar duurzaamheid. Al snel kwam Van Daal er achter dat nog niet veel accountants zich in dit onderwerp hebben verdiept.
Daarnaast is Van Daal onder meer werkzaam als docent Accountancy bij Hogeschool Inholland, waar ze zelf studeerde, en verzorgt ze cursussen over duurzame verslaglegging op accountantskantoren. In de opleiding tot accountant is dit nog geen verplicht onderdeel, terwijl het in de praktijk steeds belangrijker wordt.
Duurzame verslaglegging
Met duurzame verslaglegging rapporteert een bedrijf over de effecten van de organisatie op de wereld en de maatschappij. En andersom. Van Daal: “Voor beursgenoteerde bedrijven was het al verplicht om deze niet-financiële informatie in het jaarverslag op te nemen. Maar vanaf 2025 moeten ook alle andere bedrijven die als ‘groot’ worden bestempeld hieraan voldoen. Vanuit Europa zijn er verslagleggingsregels opgesteld. Deze bestaan uit 1187 datapunten of KPI’s met thema’s als CO2-uitstoot, de verhouding tussen mannen en vrouwen, verschillende opleidingen en hoe er om wordt gegaan met werknemers in de waardeketen. Je kijkt welke thema’s voor jouw organisatie van toepassing zijn en daarover rapporteer je in het jaarverslag.”
Voorheen waren er alleen richtlijnen voor het schrijven van een financieel verslag. “Nu zijn er de ESRS (European Sustainability Reporting Standards), de normen voor het opstellen van je duurzaamheidsrapportage”, vertelt Van Daal. “Deze worden in Europa dus verplicht om te hanteren. Veel bedrijven worstelen met de vraag hoe ze dat precies gaan doen. Ze moeten een nieuwe administratie opzetten. Dat is nieuw en vraagt tijd.”
Hoe en waarom neem je duurzaamheid mee in verslaglegging?
De Europese wetgeving CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) schrijft voor hoe je verslag doet over duurzaamheid in je organisatie. Hierin worden de verslagleggingsregels van de ESRS meegenomen. “Deze regels zijn onlangs aangenomen door het Europees Parlement en inmiddels ook vertaald naar het Nederlands”, gaat Van Daal verder. “De duurzaamheidsrapportage komt in het bestuur verslag. Maar je moet het ook publiceren op de bedrijfswebsite en deponeren bij Europa. Dat laatste is nodig zodat Europa op die datapunten kan gaan meten hoe we er met z’n allen voor staan.”
De reden om over duurzaamheid te rapporteren gaat voor veel bedrijven verder dan alleen het moeten voldoen aan de wet. Van Daal: “Vaak hebben ondernemers een intrinsieke motivatie om een bijdrage te leveren aan mens en milieu. Wij noemen dit ‘impact-klanten’. Ze willen uitdragen waar ze voor staan, hun footprint verbeteren of bijvoorbeeld een aantrekkelijke werkgever of ketenpartner zijn. De zogeheten ‘compliance-klanten’ willen daarentegen slechts het noodzakelijke uitvoeren om aan de wet te voldoen.”
Praktische tips voor duurzame verslaglegging
Maar hoe begin je nu met het in kaart brengen van activiteiten op het gebied van duurzaamheid? Daar heeft Van Daal drie praktische tips voor. “Ten eerste: houd het klein, begin bij het begin. Deel het werk op in kleine stappen, zodat je grip houdt op het project. Ten tweede: wees niet bang. Als accountant of controller denk je misschien dat je niet opgeleid bent voor het rapporteren over niet-financiële informatie. Maar je zult zien dat het niet veel uitmaakt of je nu over euro’s, CO2-uitstoot of over mensen verslag doet. Het gaat nog steeds om juistheid en volledigheid. En ten derde: automatiseer zoveel mogelijk. Er zijn steeds meer platforms in opkomst die ondersteuning bieden bij bijvoorbeeld de CO2-registratie, of die zelfs het totale project beheersen met tools waar alles al in verwerkt is. Overleg wel met je adviseur of accountant of die tools voldoen aan limited assurance.”
Als extra advies geeft Van Daal aan dat het helpt om een cursus of opleiding over duurzame verslaglegging te volgen, zodat je een basisniveau hebt. Je leert dan wat CSRD inhoudt en wat er van je wordt verwacht als je over niet-financiële informatie moet rapporteren.
Jirina van Daal Jirina heeft een rugzak vol ervaring als registeraccountant en maakte enkele jaren geleden de stap naar duurzaamheid in de auditpraktijk van Flynth adviseurs en accountants. Daarnaast verzorgt ze cursussen over duurzame verslaglegging op accountantskantoren.