Integriteitsworkshop op het NIVE Controllerscongres 2019
Door: Theo Quaijtaal
“Financials en integriteit: van woorden naar daden.” Dat was de titel van een artikel (2013) van Ronald Jeurissen en Raymond Zaal, Business Universiteit Nyenrode in samenwerking met NIVE-opleidingen met betrekking tot een onderzoek over de integriteitsbeleving van controllers in Nederland. De conclusie van het onderzoek was: Eigenlijk gaat het wel goed met de controllers, maar het is de vraag of dat genoeg is.
In datzelfde artikel staat: Controllers worden beschouwd als ‘het financiële geweten van de organisatie’. Tegelijkertijd weten we uit ervaring dat controllers het soms moeilijk hebben in deze rol: mensen in de organisatie aanspreken op hun financiële integriteit, je eigen verantwoordelijkheid als controller bepalen, de rug recht houden en ‘morele moed’ tonen. Om het scherp te zeggen: Controllers in Nederland zijn een integer volkje, maar ze zouden soms wat moediger mogen zijn in het aanspreken en corrigeren van anderen.
We zijn nu 6 jaar verder, ik durf te stellen dat de vraag of het wel genoeg is, gemakkelijk beantwoord kan worden. Nee, het is niet genoeg. Welke fraudedossiers/ beschadigde morele kompassen zijn er na 2013 nog aan het licht gekomen? Nissan, Imtech, Laurentius Wonen, Vleesfraude Willy Selten, Fraude bestuurder vier goede doelen, FIFA, Zorginstelling Virenze, Vitaal wonen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Dagelijks moeten we lezen dat bestuurders, directeuren en zelfs de CFO – het financiële geweten van de organisatie – het begrip ‘integriteit’ manipuleren voor eigen gewin. Druk van de samenleving, incentives of de hoge werk- en prestatiedruk. Excuses om het gebrek aan integriteit te rechtvaardigen. Controllers spelen een belangrijke rol in het bevorderen van de integriteit van de organisatie. Ze zijn het geweten van de organisatie waarvoor zij werkzaam zijn.
Hoe komt het dan toch dat over het algemeen de controllers niet de moed hebben om nee te zeggen, om lastige kwesties aan de kaak te stellen, om impopulaire maatregelen te nemen, om gevoelige zaken te agenderen?”
NIVE Controllerscongres
Wil jij de zorgvuldigheidstoets ondergaan en jouw eigen handelen en die van collega’s onder de loep nemen? Wil je jouw ervaring verrijken met die van financiële collega’s?