Van Bestuurlijke informatievoorziening naar Informatie Technologie: werk aan de winkel voor Financieel professionals

Door Harold Hassink

Meer dan ooit zijn organisaties in hoge mate afhankelijk van een succesvolle toepassing van Informatie Technologie (IT). Dit is in vrijwel alle sectoren simpelweg een voorwaarde voor overleven. Aangezien IT op steeds meer terreinen binnen organisaties van invloed is, wordt ook de diversiteit van activiteiten binnen het vakgebied IT steeds groter. Financieel professionals waaronder controllers moeten daarom goed inzicht hebben in de aard en complexiteit van de problematiek rond het (economisch verantwoord) inzetten van IT in organisaties. In de praktijk is IT is op diverse manieren relevant voor organisaties.

In de eerste toepassing van IT in organisaties gaat het om het effectief en efficiënt administreren van economische gebeurtenissen. Vrijwel alle grote en middelgrote organisaties gebruiken ERP systemen om hun activiteiten te administreren. Een wat nieuwere toepassing in deze lijn betreft het inrichten van real life dashboards op basis van BI-tools. Doel is om veel betere informatie voor besluitvorming te genereren; meer gedetailleerd, sneller en vooral meer inzichtelijk. Financieel professionals kunnen hier een belangrijke bijdrage aan leveren.

In de tweede toepassing van IT in organisaties gaat het niet zozeer om beslissingen te ondersteunen, maar om beslissingen van medewerkers in de organisatie over te nemen. Eigenlijk iets wat we al langer kennen uit de luchtvaart: de automatische piloot die een deel van het werk van de gezagvoerder overneemt. Een voorbeeld van deze toepassing in een ondersteunend proces is Robotic Process Automation (RPA). Zo zijn er inmiddels veel organisaties waarbij softwarerobots ontvangen facturen automatisch betaalbaar stellen als deze aan een aantal voorwaarden voldoen. Gevolg is dat de productiviteit van de organisatie flink verhoogt. Een softwarerobot werkt gemiddeld 10 tot 15 keer sneller dan de mens. Bovendien is zijn productiviteit enorm. Een robot wordt immers nooit moe of ziek. Dit maakt RPA interessant voor vrijwel elke administratieve business case en zou daarom ook de aandacht van financieel professionals moeten hebben om zo de kansen voor een efficiënte inrichting van de administratieve organisatie te vergroten.

In de derde toepassing is de invloed van IT op het succes van de organisatie nog prominenter. Hierbij gaat het niet zozeer om het genereren van data voor besluitvorming of het efficiënter maken van organisaties door medewerkers te vervangen door een softwarerobot; hier draait het om het slimmer ontwerpen van het business model van de organisatie. Daarmee bepaalt IT de wijze waarop de organisatie waarde creëert voor haar klanten. Wereldwijd bekende organisaties waarbij IT de kern van het business model vormt zijn Facebook, Spotify, Google, E-bay en Ryanair. Voorbeelden dichter bij huis zijn Bol.com, Adyen, Just Eat Takeaway en Flow Traders. Sommige van deze nieuwe business modellen zijn vooral gericht om op een efficiënte manier mensen bij elkaar te brengen en anderen op het efficiënter organiseren van bestaande processen door het wegnemen van schakels in de keten. De low fare luchtvaartmaatschappij Ryanair is een treffend voorbeeld van hoe een organisatie de transactiekosten weet te minimaliseren. Door de passagier zo veel mogelijk zelf te laten doen via internet is Ryanair één van de goedkoopste en meest winstgevende luchtvaartmaatschappijen van Europa geworden. De afgelopen jaren zijn er veel in het oog springende faillissementen geweest in de meer traditionele bedrijfstakken, zoals winkelketens. Een vraag voor financieel professionals is of een eerdere en andere wijze van toepassing van IT deze faillissementen had kunnen voorkomen.

IT creëert dus hele nieuwe proposities voor klanten en voor organisaties. Door IT een prominentere plek te geven in het business model worden kansen en bedreigingen anders verdeeld. Dit treft de omvang en volatiliteit van in- en uitgaande kasstromen, het beslag op werkkapitaal, aard en terugverdientijden van investeringen en HR beleid.

Van financieel professionals wordt verwacht dat zij proactief zijn, vooruit kijken, strategisch denken, de huidige waarde propositie en strategische positionering en toepassing van IT ter discussie durven te stellen om zo een bijdrage te leveren aan de continuïteit en het toekomstig succes van hun organisatie. Als de directie of MT het gebruik van IT in het business model niet op de agenda zet, ligt daar de eerste taak van de financieel professional: aanjager van het proces om te komen tot nieuwe of aangescherpte IT gedreven business modellen. Dat betekent dat zij een goed zicht moet hebben op onderwerpen zoals (i) de strategische en economische waarde van IT, (ii) het meten van het succes (en falen) van IT systemen, (iii) het inrichten van beslissingsondersteunende IT systemen en (iv) de invloed van IT op de vakgebieden als administratieve organisatie en accounting.

 

De moderne financieel professional moet uit de comfortzone komen en een visie ontwikkelen op hoe IT het succes van de organisatie kan versterken. NIVE Opleidingen biedt diverse trajecten die je kunnen helpen om deze slag te maken. Met name de Opleiding IT en Business Process Managent voor Financials speelt hierop in. Naast de open-programma’s bestaat er ook de mogelijkheid in-house trainingen op dit onderwerp te organiseren. Wil je meer weten over het thema Digital Finance, de Opleiding IT voor Financials of een losse module, neem dan contact op met onze Studieadviseur Mieke Opdam bij NIVE Opleidingen: mieke.opdam@niveopleidingen.nl.