Vijf tips voor de wendbare financial

Door: Drs. Hidde van der Wal

Als docent management accounting en control aan de HOFAM werd ik midscheeps getroffen door de pandemie. Het lesgeven stopte vorig jaar maart. De onzekerheid was even te groot om door te gaan. Maar dat duurde niet lang.

Virtueel ontmoeten werd ontdekt. Het begon met Teams, maar snel kwamen GoTo, Bluejeans, Google Hangout en niet in de laatste plaats Zoom.

Binnen no time was iedereen bezig virtueel te vergaderen. Snel daarna kwam het idee om virtueel les te geven. Daar zijn we afgelopen najaar mee begonnen. Het is allemaal niet optimaal, maar het bood toch enig perspectief. Het zal deels wel blijven, ook al gaan we weer klassikaal fysiek lesgeven op enig moment in dit jaar, zo hopen velen waaronder ikzelf.

Over wendbaarheid en innovatiekracht gesproken. Het was op dat moment handelen naar bevind van zaken, met gezond verstand en met het doel voor ogen. Dit is het motto voor de omgang met onzekerheid.

Iedereen heeft zich meer of minder aangepast. Iedereen heeft zich nieuwe tools eigen gemaakt.  Thuiswerken ging soms beter of slechter, maar het gebeurde wel. Iedereen veranderde haar of zijn wijze van werken of studeren.

Met de groep waaraan ik lesgaf en die tot stilstand kwam, hebben we tot het tijdstip waarop er virtueel lesgegeven ging worden, periodiek een virtuele check-in gehouden. Het doel was om te kijken hoe het met iedereen ging, zakelijk maar ook privé, of er hulp nodig was en of die geboden kon worden.

Vijf tips voor de financial in onzekere tijd

Ik wil een paar tips delen die daarbij naar voren kwamen en die goed bleken te werken. Dit is de top 5:

1. Zorg voor voldoende liquiditeit.
   Het lijkt een open deur, maar zolang niet iedereen snapt dat je failliet kunt gaan terwijl je winst maakt, is hier werk voor de controller te doen. Heroverweeg investeringen en schoon de balans op en trek operationele processen en procedures strak. Zorg daarnaast voor tijdige en effectieve communicatie met financiers.
2. Houd contact met je mensen.
   Met al dat thuiswerken is het belangrijk om te blijven verbinden. Wees een luisterend oor en voorkom dat mensen in isolement raken. Houd natuurlijk het wel en wee van je mensen in de gaten.
3. Kijk vaker en korter vooruit.
   De feedbackcyclus van actie naar realisatie en bijsturing moet vaker met een kortere horizon: Heroverweeg nut en noodzaak van de begroting en ga meer en vaker ‘forecasten’. Stuur daarnaast vaker en sneller bij.
4. Ontwikkel scenario’s.
   Zorg dat je opties hebt waaruit je kunt kiezen. Leer denken in scenario’s in plaats van een plan of budget en werk met bandbreedtes en betrouwbaarheidsintervallen in plaats van puntmetingen met twee cijfers achter de komma. Maak tot slot scenario’s ‘rolling’ in maanden vooruit.
5. Stel vragen, maar overdrijf niet.
   Vraag niet voortdurende om updates, maar houd elkaar wel op de hoogte. Stel alleen die vragen die ertoe doen. Bewaar al die andere aandachtspunten voor later. Dat geeft rust, ruimte en relativering.

Het mooie van deze top vijf is dat ze ook gelden in tijden van minder onzekerheid en crisis. Ze zijn nu ook nog steeds relevant. Dat is een mooie bijvangst van die check-ins die we hebben gehouden.

Een duwtje in de goede richting

We zijn wendbaarder en innovatiever dat we zelf denken. Alleen we hebben wel een duwtje nodig. Een crisis als de pandemie bleek in sommige gevallen dat duwtje. Logisch ook wel.

In China wordt een crisis als combinatie van twee karakters geschreven: het ene karakter staat voor kans, het andere karakter staat voor bedreiging. Anders gezegd, elke crisis heeft kansen en bedreigingen in zich.

De controller kan helpen om die beiden in perspectief te zien en in balans te houden. Benut dat vakmanschap! Een wendbare en innovatieve controller, wie wil dat nu niet?

---

Drs. Hidde van der Wal is econoom, adviseur en docent management accounting en control aan de HOFAM. Hij is opgeleid als monetair macro-econoom aan de Rijksuniversiteit Groningen.