Waarom risicomanagement vaak niet zoveel oplevert (2/3)

Marinus de Pooter schetst in een drieluik de uitgangspunten van risicomanagement en waarom volgens hem de waardemanagementbenadering een beter alternatief is. Helpt het gebruikelijke risicomanagement de beslissers echt om betere afwegingen te maken? “We weten allemaal dat het bij besluitvorming niet primair gaat om risicomijding, maar om het bewust omgaan met kansen én bedreigingen.“ Vandaag in deel 2: waarom risicomanagement vaak niet zoveel oplevert.

In de meeste risicomanagementstandaarden zijn de volgende stappen te herkennen:

  1. risico’s identificeren
  2. beoordelen
  3. adresseren

Maar werkt deze benadering, als onvoorspelbaarheid en snelle verandering de boventoon voeren? Denk aan de ‘unknown unknowns’, zwarte zwanen en chaos. Hoe kunnen we omgaan met toenemende complexiteit en afhankelijkheid, waarbij consistentie en stabiliteit verre van vanzelfsprekend zijn? In plaats van een set van vooraf gedefinieerde beheersmaatregelen komt het dan aan op alertheid, improvisatievermogen en flexibiliteit. Kortom, op het vermogen om zo goed mogelijk om te gaan met onverwachte grote veranderingen. Een AO/IC-achtige instrumentele benadering van risico’s past daar niet bij.

Sheriff die de cowboys in toom moet houden

In de praktijk gaan de staffunctionarissen van de afdeling Risicomanagement rond om hun risicolijsten te actualiseren. Als stafafdeling halen zij in de regel meer op dan dat ze brengen. Beslissers zijn echter meer gebaat bij informatie die hen helpt de veronderstellingen te valideren dan wel ter discussie te stellen. Door te helpen bij het beoordelen van de kwaliteit van (zoveel mogelijk vooruitkijkende) informatie. Door advocaat van de duivel te spelen, relevante wat-als vragen te stellen, brainstorming te faciliteren, Monte Carlo simulaties uit te voeren en scenarioanalyses uit te werken. Te vaak zie je nog dat de risicomanagementfunctie wordt gepositioneerd als de sheriff die de cowboys in de business in toom moet zien te houden.

Goed geïnformeerde besluitvorming is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Prognoses vereisen relevante interne en externe informatie. Menig organisatie kampt met suboptimale informatiesystemen, die bovendien vooral terugkijkend van aard zijn.

De volgende keer het derde en laatste deel: de waardemanagement benadering. Wil je deel één teruglezen? Klik dan hier

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Drs. Marinus de Pooter RA CMA CFM CIA CRMA CCS GRCP GRCA is eigenaar van MdP | Management, Consulting & Training. Hij ondersteunt ondernemers, bestuurders en managers bij het toekomstbestendig houden van hun organisaties. Ook is hij docent van de NIVE cursus Praktisch risicomanagement waarbij hij dieper ingaat op bovenstaande materie.